Να μάθουμε να απαντάμε στα μεγάλα γιατί

ΓΙΆΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΟΎΔΗΣ

Αν ήταν στο χέρι μου, θα πρόσθετα στις πρώτες και στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού ένα μάθημα με τίτλο: «Ελάτε να απαντήσουμε στα μεγάλα γιατί».

- Γιατί πάμε στο σχολείο;

- Διότι, τώρα που είστε μικροί ο εγκέφαλος σας απορροφάει την πληροφορία και την γνώση με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο και είναι η κατάλληλη ηλικία για να ανακαλύψετε πως λειτουργεί ο κόσμος.

- Γιατί μαθαίνουμε αόριστους και παρατατικούς, πράγματα βαρετά που δεν θα μας χρειαστούν ποτέ;

- Δεν είναι έτσι. Ακόμη και οι γνώσεις που σήμερα θεωρείτε «άχρηστες» σας βοηθούν να μάθετε να σκέφτεστε σωστά και να κατανοείτε τον κόσμο γύρω σας με συστηματικό τρόπο.

- Γιατί πρέπει να μαθαίνουμε απ’ έξω ολόκληρα κείμενα, ονόματα και ημερομηνίες;

- Μα δεν πρέπει! Ολόκληρη η γνώση του κόσμου είναι πλέον μέσα στο κινητό του μπαμπά σας. Ελάτε να δουμε πως θα το αλλάξουμε αυτό: να σταματήσετε να μαθαίνετε «παπαγαλία» και «απ’ έξω» ότι γράφει το βιβλίο και αντί για αυτό, να μάθετε πως να χρησιμοποιείτε εποικοδομητικά τις πληροφορίες που γράφει το βιβλίο.
Το επόμενο διαγώνισμα λοιπόν θα είναι με ανοιχτά βιβλία και εσείς θα πρέπει να γράψετε την γνώμη σας για τα γεγονότα, όχι να τα περιγράψετε από μνήμης.

- Δεν πρέπει όμως να τα μαθαίνουμε όλα αυτά για να μπούμε στο πανεπιστήμιο;

- Κανονικά όχι. Για να μπείτε στο πανεπιστήμιο, το μόνο που χρειάζεται είναι να έχετε μάθει να σκέφτεστε, να διαχειρίζεστε σωστά τον χρόνο και να έχετε βρει το γνωστικό αντικείμενο που σας αρέσει ώστε να το σπουδάσετε με ενθουσιασμό.
Εάν έχετε μεγάλη επιθυμία να σπουδάσετε κάτι συγκεκριμένο, σίγουρα θα βρείτε τον τρόπο να διαβάσετε σωστά και να περάσετε στην σχολή που θα θέλετε.

- Γιατί όμως πρέπει να μπούμε στο Πανεπιστήμιο;

- Δεν πρέπει αναγκαστικά να «μπείτε στο πανεπιστήμιο». Πρέπει όμως τα επόμενα χρόνια να ανακαλύψετε τι σας συγκινεί και να ασχοληθείτε με αυτό.
Για αυτό συνεχίζουμε τις σπουδές μετά το σχολείο, για να μαθαίνουμε ολοένα και περισσότερα πράγματα για ότι μας ενδιαφέρει και μας εξιτάρει και που επάνω σε αυτό ονειρευόμαστε να γίνουμε οι καλύτεροι. Οχι επειδή πρέπει, αλλά επειδή μας αρέσει. Και δεν έχει καμία αξία απλώς να σπουδάσουμε. Αξία έχει να σπουδάσουμε κάτι που μας ενθουσιάζει!

- Γιατί οι μεγάλοι συνέχεια μιλάνε άσχημα για τον διευθυντή που έχουν στην δουλειά και κάθε Κυριακή βράδυ μελαγχολούν, επειδή την Δευτέρα το πρωί πρέπει να πάνε στο γραφείο;

- Διότι δυστυχώς, πολύ συχνά αναγκαζόμαστε να κάνουμε επιλογές στην ζωή που δεν μας αρέσουν ή που (ακόμη χειρότερο) μας τις επέβαλλαν άλλοι. Πολλοί άνθρωποι έχουν δουλειές που δεν τους κάνουν χαρούμενους.
Συνεχίζουν όμως να εργάζονται σε αυτές διότι χρειάζονται τα χρήματα για να ζήσουν την οικογένεια τους. Φυσικά, αυτό δεν είναι όμορφο και δεν είναι και υγιές. Κανείς δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος όταν δεν είναι χαρούμενος και κανείς δεν μπορεί να εργαστεί δημιουργικά σε μία δουλειά που δεν του αρέσει.

- Και τότε γιατί δεν φεύγουν από την δουλειά τους και να προσπαθήσουν να βρουν μία άλλη δουλειά που θα τους κάνει ευτυχισμένους;

- Για πολλούς λόγους. Ο πιο συνηθισμένος όμως είναι ο φόβος. Φοβούνται ότι δεν θα τα καταφέρουν να βρουν άλλη δουλειά και δεν θέλουν να το ρισκάρουν. Όσο περνάει ο καιρός απλώς συμβιβάζονται με αυτό που έχουν και τους αρκεί ότι πληρώνονται κάθε μήνα για να κάνουν το ελάχιστο δυνατό.

- Όλοι οι άνθρωποι φοβούνται;

- Φυσικά, όλοι φοβόμαστε. Αλλά κάθε άνθρωπος, όσο εξελίσσεται και προχωράει στην ζωή του θα πρέπει να μαθαίνει πως να διαχειρίζεται τον φόβο και να μην τον αφήνει να του κάνει κουμάντο.

- Και πως μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι τον φόβο;

- Με την γνώση και με το μυαλό. Όταν κάτι δεν το γνωρίζεις και δεν το ακουμπάς, το φοβάσαι. Όταν όμως αποφασίσεις να ασχοληθείς σοβαρά μαζί του, αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι τελικά δεν ήταν και κάτι τόσο τρομερό.
Διαβάζεις και μαθαίνεις για αυτό, το αναλύεις, συζητάς και με άλλους που το έχουν περάσει και κάποια στιγμή βρίσκεις τον δικό σου μοναδικό τρόπο για να το αντιμετωπίσεις. Και για αυτό λοιπόν είναι σημαντικό το σχολείο, διότι μας μαθαίνει να σκεφτόμαστε με σύστημα και να νικάμε τους φόβους μας, με την δύναμη του μυαλού και με το θάρρος.
Αυτά και χιλιάδες άλλα είναι τα «γιατί» που πρέπει να απαντήσουν τα παιδιά στο σχολείο ώστε να ζήσουν την ζωή τους δημιουργικά, με αυτοπεποίθηση και με ενθουσιασμό.
Και όσο νωρίτερα τα βοηθήσουμε να το κάνουν, τόσο το καλύτερο θα είναι για όλους.

Ο Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής του The Why Community και συνιδρυτής & διευθυντής του σχολείου για πολύ μικρά παιδιά Dorothy Snot preschool & kindergarten

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο Liberal.gr*